مطالب تکمیلی فواصل - تشخیص دقیق و نام کامل فواصل

نام کامل هر فاصله از دو بخش تشکیل می گردد : بخش عمومی و بخش مشخصه یا بنیه فاصله. 

در مورد بخش عمومی فاصله ، در یادداشت های گذشته بطور کامل صحبت کرده ایم. برای بدست آوردن این بخش از نام فاصله میبایست از نت بم فاصله تا نت زیر فاصله تمامی نتهای بین را شمارش می کردیم و عدد 2 را به آن می افزودیم. به عبارت دیگر در شمارش از نت بم تا نت زیر خود نتهای بم و زیر را هم محاسبه میکردیم. 

مثلا برای بدست آوردن بخش عمومی فاصله نت می تا دو، از نت می شروع به شمارش می کردیم تا به نت دو برسیم و سرانجام عدد 6 بدست می آمد.   

                                    

- بخش مشخصه یا بنیه فاصله : 

قبل از اینکه به روش محاسبه بنیه فواصل بپردازیم لازم است مطلب زیر را یاداوری نمائیم. 

در هر گام ماژور فاصله نت پایه ، با دیگر درجه ها بصورت زیر است. 

               

 به ادامه مطلب دقت کنید..

نتهای تونال و مدال

- نتهای تونال : 

هرگام ماژور یا مینور دارای سه نت است که از نظر تثبیت تنالیته نقشی بیشتر از سایر نتهای گام دارند . این سه نت را درجه های تونال گویند . 

درجات تونال :  

               - نت پایه ( درجه اول ) 

               - نت زیرنمایان ( درجه چهارم ) 

               - نت نمایان ( درجه پنجم ) 

درجه چهارم یا نت زیرنمایان میتواند پایه گام همسایه با یک بمل زیادتر یا یک دیز کمتر باشد. 

درجه پنجم یا نت نمایان نیز میتواند پایه گام همسایه با یک دیز زیادتر و یا یک بمل کمتر باشد. 

- اگر هر گام ماژور را با گام مینور همپایه خود مقایسه کنیم خواهیم دید که نتهای تونال بر هم منطبق خواهند شد. این ویژگی یکی از خواص نتهای تونال میباشد و نمی توان گفت که در مقایسه گام ماژور و مینور همپایه هر نتی که بر نت هم درجه اش منطبق شده، نت تونال است. 

در مثالهای زیر گامهای دو ماژور و دو مینور  و همچنین لا ماژور و لا مینور را مشاهده می کنید که درجات 1 و 4 و 5 ( درجات تونال ) بر هم منطبق گردیده اند. 

                           

- نتهای مدال :  

نتهای مدال نتهائی هستند که در تبدیل گام ماژور به گام مینور همپایه اش و یا بلعکس ، تغیر نمی کنند . این نتها شامل درجات 3 و 6 و در گام مینور طبیعی درجه 7 هم به آنها افزوده می شود . 

در مثال زیر گام لا ماژور را با گامهای لامینور هارمونیک ، ملودیک و طبیعی مقایسه کرده ایم . 

به ادامه مطلب توجه کنید....

گام -۳

سلام 

قبل از اینکه بحث گامهای مینور را آغاز کنیم در ذیل چند نکته در مورد گامهای دیز دار و بمل دار را ذکر میکنم. 

با بررسی گامهای #C (دو دیز ماژور ) و Cb(دو بمل ماژور ) می توان نتیجه گرفت که هرگاه گام C  

(دو ماژور ) ( بدون علامت ) را نیم پرده کروماتیک بالا یا پائین بیاوریم تمام نتهای گام دیزدار  و یا بمل دار می شوند . 

- هرگاه گام دیز داری را نیم پرده کروماتیک بالا ببریم ، هفت دیز به آن افزوده می شود، به عبارت دیگر تمام نتهای گام هرکدام نیم پرده بالا می روند و نتهائی که قبلا علامت نداشتند دیز می شوند و نتهائی که قبلا دیز داشتند ، دوبل دیز می گیرند . 

- اگر گام بمل داری را نیم پرده کروماتیک پائین بیاوریم هفت بمل به آن اضافه می شود در واقع همگی نتهای بدون علامت بمل شده و نتهائیکه بمل داشتند دوبل بمل می گیرند. 

- اگر گام بمل داری را نیم پرده کروماتیک بالا ببریم به همه نتها یک # اضافه شده ولی نتهای بمل دار با # اضافه شده خنثی می شوند و بمل خود را از دست داده و در حالت بکار قرار می گیرند. 

- اگر بخواهیم گام دیز داری را نیم پرده کروماتیک پائین بیاوریم مانند روش فوق عمل می کنیم. 

- درجات گام :  

در جدول زیر اسامی درجات مختلف گام به لاتین و فارسی آمده است . 

   

پایه ( تونیک ) نت پایه گام می باشد . درجه پنجم یا نت نمایان ، بعد از پایه مهمترین نت گام می باشد. 

- گام دیاتونیک کوچک ( مد مینور ) : 

به ادامه مطلب توجه کنید.....

گام-۲

- الگوی گام ماژور ( بزرگ ) . 

فواصل میان درجه های متوالی در گام دیاتونیک بزرگ متشکل از پنج پرده و دو نیم پرده است که مطابق الگوی زیر ، بین درجات گام قرار می گیرند. 

        

 - گام ماژور را همانند گامهای دیگر میتوان از هر نتی آغاز کرد ولی در هر حال باید فواصل بین درجات گام از الگوی گام ماژور ( الگوی فوق ) مطابقت نماید. 

- هر گام ماژور یا مینور را می توان به دو تکه یا دانگ ( تتراکورد ) تقسیم کرد که همواره فاصله بین درجات ۵ و ۶ ( درجات جداکننده دانگ اول و دوم ) ، یک پرده میباشد.

گامهای بزرگ دیزدار و بمل دار : 

به ادامه مطلب توجه کنید...